Spring naar inhoud

Klimaatdicussie – de wens dat het niet waar is

Door Peter Builtjes - april 2010

PeterBuiltjesHet lijkt erop dat klimaat en milieu bij de komende verkiezingen geen rol van betekenis spelen. Vreemd: er was de laatste maanden juist zo’n heftige diskussie!

Er waren grote fouten in het IPCC-rapport gevonden, het leek wel misleiding. Met duidelijk genoegen werd dit van verschillende kanten naar voren gebracht. Voor de helderheid: er is in het stuk sprake van enkele fouten, maar daar staan honderden en honderden niet bekritiseerde conclusies tegenover. ipcc ar4Er is dan ook geen enkele grond om te veronderstellen dat de algemene conclusie - “het klimaat systeem warmt op en het grootste deel van deze toename van de temperatuur sinds het midden van de vorige eeuw is hoogstwaarschijnlijk door mensen veroorzaakt” - onjuist zou zijn (Open brief US scientists, maart 2010).

Laat ik in de eerste plaats stellen dat ik best begrip kan opbrengen voor de zogeheten klimaatsceptici. Ook zelf zou ik namelijk heel graag hebben dat het niet waar is, deze opwarming en de toekomstige gevolgen. Maar de kans dat mijn wens in vervulling gaat, is – helaas - heel gering.

Bij de klimaatsceptici speelt volgens mij nog een ander motief een rol. Het gaat om een sterke politieke overtuiging, een grondhouding, een geloofsovertuiging mag je wel zeggen. Een uitspraak als “moeder natuur gaat over het klimaat, de mens over het milieu” is immers religieus getint.
Deze geloofsovertuiging werd al langer geleden duidelijk. Al in 1992 schreef Karel Beckman: “Het broeikaseffect bestaat niet, de mythe van de ondergang van het milieu, de afbraak van de ozonlaag, het is een fabeltje”.

Waarom “geloven” klimaatsceptici in dergelijke uitspraken?
De klimaatsceptici zijn meestal te vinden in het neoconservatieve deel van de samenleving. Hun geloofsovertuiging: “wij willen vrijheid, wij willen geen sterke overheid, wij zijn bang voor een ecologische planeconomie met totalitaire, socialistische of zelfs communistische trekken”. Je kunt er de uitspraken van Hans Labohm, Simon Roozendaal, Sarah Palin en George Bush op nalezen.

Ik denk dat wij in de discussie rond het klimaat met deze geloofsovertuiging - met duidelijke fundamentalistische trekken - rekening moeten houden. Vooral door te proberen deze helder te krijgen en expliciet te maken.
Of er sprake is van door de mens veroorzaakte klimaatverandering is geen kwestie van geloven, of niet geloven in het verschijnsel zelf. Hier gaat het om waarnemingen, theorieën, verklaringen, wetenschap.
De geloofsovertuiging komt om de hoek kijken bij de interpretatie, en met name bij de selectie, van de waarnemingen en hun verklaringen.

·> Peter Builtjes is deskundige op het gebied van luchtkwaliteit
·> The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)
·> het IPCC-rapport Climate Change 2007
·> Open brief Nederlandse onderzoekers over IPCC en over fouten in Klimaatrapport 2007 [pdf]

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *