In deze weken voor Pasen bevind ik me in een select gezelschap. Samen met een onbekend aantal landgenoten doe ik aan ‘vasten’: ik onthoud me - overwegend - van alcohol, snacks en snoep, koeken en taarten en soortgelijke vormen van luxe consumptie. Vasten helpt me om beter te beseffen hoe gemakkelijk ik doorgaans het noodzakelijk levensonderhoud van smakelijke versieringen voorzie, wat eigenlijk genieten is, en gezondheid, en kwaliteit van leven, en hoe ongelijk dat allemaal is verdeeld. Aan het eind van die veertig dagen zitten sommige kledingsstukken ook wat prettiger – ik geef grif toe dat ook dat voor mij een niet onbelangrijk aspect van vasten is.
Vasten en onthouding schijnen de laatste jaren in onze cultuur aan populariteit te winnen. Al moeten we dat niet overdrijven: in de economische statistieken is er niets van terug te vinden.
Dat we in dit land meer collectief de broekriem aanhalen werd me veel duidelijker toen ik – ook in deze periode (zou dat toeval zijn?) - het belastingformulier ging invullen. De overheid bezuinigt echt en laat dat de meeste van haar burgers duidelijk merken. Eerlijk gezegd heb ik daar weinig moeite mee – ik hoor ook tot die andere minderheid die belasting betalen niet erg vindt. Er worden immers grotendeels nuttige dingen mee gedaan. En die bevingen in Groningen stonden niet alleen: de hele economie had de nodige aardschokken te verduren – dan komt zoiets vroeg of laat ook bij ons op de koffie.
De meest ingrijpende broekriemoperatie staat ons nog te wachten. Later dit jaar gaat de coalitie van VVD en PvdA (als die dan nog bestaat) een belastingplan presenteren. Zou de combinatie van hebzucht en herverdeling tot een rechtvaardiger stelsel van lusten en lasten kunnen leiden? Ik help het hopen.
Eigenlijk denk ik dat er bij die operatie maar één ding echt belangrijk zal zijn. Krijgen vervuilers en vernielers van natuur en milieu eindelijk hun verdiende loon, hun trekken thuis? Wordt er straks bij die vastenactie, bij die afweging van zwaarste lasten en sterkste schouders aan de toekomst van de aarde, aan duurzaamheid gedacht?
door Kees Tinga - maart 2015