Het begon met de Buxusmot, of liever gezegd de Buxusrups. Een vriendin klaagde er dit voorjaar over terwijl ik er nog nooit van gehoord had. Thuis gekomen bekeek ik mijn eigen Buxushaagje en oh jee, niets meer van over. Alleen krioelende geel-zwarte rupsen. Inmiddels is duidelijk dat dit uit Azië overgevlogen insect een ware plaag vormt en waarschijnlijk het einde van de Buxus in Nederland betekent.
Er volgden meer Egyptisch aandoende plagen.
Insecten te weinig (behalve de Buxusmot dan), warmterecords, droogte met bosbranden, oppervlaktewatervervuiling met botulisme, blauwalg en andere ziektekiemen, verzilting, waarschuwingen voor een wespenplaag, noem maar op. Hoe dit te duiden?
In Egypte concludeerden de Hebreeërs: Wegwezen hier, Exodus. In Nederland geldt echter, zoals Annie M.G. Schmidt schreef: Vluchten kan niet meer, waarheen moet je gaan? In Afrika trouwens ook, gelet op de ongastvrije Europese ontwikkelingen, maar dit terzijde.
Natuurlijk zijn er altijd fluctuaties en variaties in de natuur, maar de gemeenschappelijke noemer van de huidige extremen is toch wel klimaatopwarming door CO2 uitstoot. Als vluchten dan niet meer kan, steken we in Nederland de handen uit de mouwen! We hebben het groenste kabinet ooit en er is een klimaatakkoord, roept iedereen enthousiast. Het moet nog wel even ingevuld en uitgevoerd worden en mag uiteraard niets kosten, maar dat ‘schaffen wir’. Gewoon alle CO2 onder de grond, opgeruimd staat netjes, opgelost.
Intussen gaat het vliegen gewoon door, wordt nog steeds goedkoper en vereist een nieuwe luchthaven bij Lelystad. De luchtvaart blijft natuurlijk buiten schot want de economie moet wel blijven groeien en onze concurrentiepositie mag niet verzwakken. Deze week zag ik een prima initiatief tegen het luchtverkeer: Stay grounded, blijf op de grond. Voor liefhebbers: informatie op stay-grounded.org. Begin oktober is een actieweek gepland.
Tijd voor verandering: Het moet en kan anders.
We zullen onze verantwoordelijkheid moeten inzien en nemen.
- Tijd voor Ecologica, verstandig omgaan met natuur en milieu op basis van ecologische kennis en inzicht (ISBN 978-94-6301-118-1).
- Tijd voor consuminderen, een ouderwetse term, maar nog steeds up to date als het gaat om minder roofbouw van natuurlijke hulpbronnen, minder menselijke impact op de biosfeer en minder verlies van biodiversiteit.
- Tijd voor solidariteit: Door ons veroorzaakte milieuproblemen niet afwentelen op een verdrogend Afrika, smeltende poolkappen en een stijgende zeespiegel vol plastic soep, maar onze eigen Nederlandse voetafdruk drastisch verkleinen en genoegen nemen met het eerlijke Aarde aandeel dat ons toekomst (www.voetafdruk.eu). Niet steeds meer, maar- inderdaad - minder, minder, minder, en vooral eerlijker.
Gelukkig zijn er veel kleine en grotere maatschappelijke initiatieven die daartoe stimuleren en beseffen dat alle beetjes helpen en hoop doet leven.
Maar nu de kerk.
Het lijken me allemaal idealen die volledig passen binnen ons geloof in een geïnspireerd, zinvol en goed leven. Dus de hoogste tijd voor een profetische oproep zou ik denken, tijd om liefde en respect voor milieu, dier en mens centraal te stellen en enthousiasme te genereren voor het behoud van al het leven op Aarde.
Hoor je de kerk daarover? Het is oorverdovend stil.
Er is geen tijd en geld meer voor Kerk & Milieu, geen menskracht meer beschikbaar. Al het andere lijkt belangrijker dan dit.
Heeft een kerk met zo weinig passie voor duurzaamheid nog bestaansrecht? We zullen zien.
Hoe dan ook: Vluchten kan niet meer en vliegen zou ik ook laten.
Een goede, duurzame zomer toegewenst.
Column voor K&M door Hans Meek - augustus 2018
