Spring naar inhoud

75

Hans Meek, 15 juli 2024

Ik ben net 75 geworden als ik deze column schrijf. Een mooie leeftijd die stemt tot dankbaarheid. Het is een leeftijd waarin je steeds minder in de frontlinie actief bent, maar op de achtergrond nog wel probeert mee te denken en waar mogelijk bij te sturen. Ook op duurzaamheidsgebied. Om Prediker te parafraseren: ooit was het tijd voor actie, nu is het tijd voor reflectie.

Genoeg?

Als ik de huidige duurzaamheidssituatie aanschouw wisselen verwondering, verbijstering, woede en verslagenheid zich af. Wat ziet de wereld er op duurzaamheidsgebied anders uit dan ik en velen met mij zich eind vorige eeuw voorstelden en verwachtten. De wereld zou beter worden, socialer, rechtvaardige en duurzamer, daar waren we van overtuigd. We hadden een visioen van vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping. Maar zie, oorlogen zijn weer dagelijkse kost, de opwarming van de aarde is niet te stuiten, stikstofgebruik moet blijven en de biodiversiteit is minder dan ooit

Een groot probleem is dat we nog steeds streven naar groei. We willen wel verduurzamen, maar onze welvaart niet stabiliseren, laat staan laten krimpen. We zijn verslaafd aan groei, groei moet. Vergroenen, oké, maar dan alleen via groene groei. Maar, genoeg is toch genoeg, zou je zeggen. Willen we tot in het oneindige groeien? Goudswaard ontwikkelde in de vorige eeuw een economie van het genoeg. Maar nee, het vliegverkeer neemt toe, we blijven auto rijden, gebruiken steeds meer elektrische apparaten en consumeren steeds meer. Ten koste van derde wereld landen, dierenwelzijn, milieu en biodiversiteit. Zelfbeperking zit ons kennelijk niet in het bloed.

Tegengeluid

En de kerken in Nederland, hoe staan die daarin? Helpen die ons om duurzamer te leven, elkaar daartoe te inspireren en te stimuleren? In de bijbel – en andere religieuze boeken  – is genoeg inspiratie te vinden. Naastenliefde als centrale boodschap: Maak jezelf niet groter en belangrijker dan de ander, maar ga gelijkwaardig naast hem of haar staan en zie hem of haar als medemens in de ogen. Dat geldt ook voor je omgeving: Heb respect voor het leven om je heen, je vee, landbouwgewassen en de natuur om je heen. Voor je het weet heb je een zondvloed of hongersnood. In onze tijd vertaald: Besef dat je onderdeel en afhankelijk bent van een kwetsbare biosfeer.

Horen we nog enig tegengeluid in onze kerken bij alle geldings- en groeidrang die momenteel  de boventoon voert? Het tegengeluid van de armen, werd dat vroeger genoemd, het stem geven aan het kwetsbare. Zijn we te bescheiden, te bang of zelf te kwetsbaar geworden?  Het lijkt erop. De zachte krachten zullen zeker winnen in ‘t einde, dichtte Henriette Roland-Holst. Dat is maatschappelijk helaas niet zo op dit moment. Laten we daarom onze zachte en liefdevolle mogelijkheden des te meer koesteren en onderhouden, zeker ook in de kerk. Om met Prediker te eindigen: momenteel ervaart onze kerk vooral een tijd om te huilen, te rouwen en te zwijgen. Maar laten we moed houden en doen wat we kunnen tot er weer een tijd volgt om te lachten, te dansen en te ontvlammen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *