Boekbespreking van:
De weg naar binnen - de spiritualiteit van Dag Hammarskjöld,
Beatrijs Corveleyn en Kees G. Zwart,
Halewijn/Adveniat, 2024.
Geloof, mens en natuur: bronnen van leven en herleven?
Aan de hand van 20 thema’s bespreken en verdiepen de auteurs de spiritualiteit van Dag Hammarskjöld met teksten uit zijn dagboek “Merkstenen”. Dit boek verscheen in 1961, kort nadat hij als secretaris-generaal van de Verenigde Naties door een vliegtuigongeluk in Afrika om het leven kwam.
De weg naar binnen en het dagboek Merkstenen (meer dan dertig drukken) zijn een rijke bron van inspiratie voor allen die zich bekommeren om de aarde: mens, natuur en milieu.
Beatrijs Corveleyn en Kees Zwart groeperen 20 thema’s als stapstenen voor de weg naar binnen: de ruimte van de ziel. Zij verkennen hoe de innerlijke bezieling van Dag Hammarskjöld doorwerkt in de praktijk van alle dag, met name in zijn dienstbaarheid en zijn inzet voor vrede en gerechtigheid.
Dag Hammarskjöld put zijn bezieling en energie uit zijn geloof en uit zijn wandelingen in de natuur, met name in het hoge noorden van Zweden. Ruimte en stilte, glooiende bergkammen, water, stenen, het lage licht en kleuren van mossen bepalen daar het landschap. Vele teksten uit zijn dagboek verwijzen naar die inspiratiebronnen: ‘Nederigheid tegenover de bloem aan de boomgrens opent de weg die bergopwaarts voert’.
Ontroerend is de laatste tekst voor zijn dood in het dagboek 24 augustus 1961:
'Is het een nieuw land, in een andere werkelijkheid dan die van de dag?
Of heb ik er geleefd, vóór die dag?'
Zijn Merkstenen verhalen van een mystieke zoektocht naar die bronnen voor zijn inzet voor elke mens, ongeacht afkomst of cultuur. Dag Hammarskjöld schrijft:
'Onze innigste scheppende wil vermoedt zijn gelijke in anderen, ervaart zijn eigen universaliteit en opent zo de weg tot inzicht in de kracht waarvan de wil zelf een vonk in ons is.'
Een vonk van het “Pinkstervuur”? Een vonk van de Geest die aan de bron van leven en herleven staat?
Leven omvatte voor Dag Hammarskjöld alle leven. Hij verwijst naar Albert Schweizer: ‘Ik ben leven dat leven wil, te midden van leven dat leven wil’.
Het boek De weg naar binnen is een waardevolle verdieping naar bronnen die naar scheppend leven leiden. De auteurs zijn mede gevormd door de spiritualiteit van Franciscus en Clara van Assisi.
Met Dag Hammarskjöld beseffen zij dat in de diepte in ons zelf zich weerspiegelt in de stilte buiten ons: in andere mensen en in de natuur. Zij beschrijven met eigen woorden en teksten van Dag Hammarskjöld, onvermoede maar herkenbare inspiratiebronnen van geloof in liefde voor al het geschapene. Bronnen om ons heen waarvan wij deel uit maken. Bronnen om vanuit die weg naar binnen naar buiten te gaan, de praktijk van alle dag: scheppend te leven en te dienen in verbondenheid met de Eeuwige en de aarde.
Tini Brugge, juni 2024