Kees Tinga, 11 juni 2024
Is hij de grootste (Europese) theoloog van de twintigste eeuw?
Een plaats in de De Top Vijf bezet hij zeker. Jürgen Moltmann, de Duitse oecumenische theoloog die begin juni op achtennegentigjarige leeftijd overleed, heeft een enorme invloed uitgeoefend op generaties theologen en gelovigen. Omdat hij ook in ons land zijn sporen heeft nagelaten, bleef zijn dood in de vaderlandse media gelukkig niet ongenoemd.
Natuurlijk werd er steeds verwezen naar het boek waarmee hij in 1964 een Europese bevrijdingstheologie introduceerde en waar hij in haast ontelbare publicaties daarna steeds weer op terug greep, de Theologie van de hoop.
In de beperkte ruimte die zulke nagedachtenisteksten bieden, bleek er maar weinig aandacht te kunnen worden geschonken aan die andere grondtoon in Moltmann’s theologie, zijn Scheppingsleer.
Nadat in 1985 Gott in der Schöpfung was verschenen (een Nederlandse vertaling is nergens te vinden), ontbraken ecologische gedachten en aanmoedigingen in bijna geen enkele volgende uitgave. En als hij aan het einde van zijn leven terugblikt en een theologische balans opmaakt - ‘Alle prognoses zijn onzeker geworden, nu komt het aan op de hoop’ - zijn hoop en schepping onverbrekelijk met elkaar verbonden.
In de kring van de Groene Kerken is een theologische cursus in de maak. Laten we hopen dat de inspirerende gedachten van Moltmann er dezelfde ereplaats in mogen vinden die hij in de Canon van de (Groene) Theologie al eerder verdiend heeft.
Kees Tinga
Lees op Wikipedia meer over Jürgen Moltmann