Daan Savert, 14 maart 2023
“Alles vergaat,” zegt de priester op indringende toon. Ik zit in de Martinuskerk in Arnhem, vrij ver achterin, maar ik meen een glimlach te kunnen bespeuren op zijn gezicht. Dat kan ook mijn projectie zijn. Het is immers Aswoensdag en dat vind ik een van de mooiere momenten van het kerkelijk jaar. Dat het leven eindig is, dat alles tot stof zal vergaan, dat we slechts voorbijgangers zijn op deze aardkloot, ik vind het een prettig besef. Niet omdat ik het leven niet liefheb, in tegendeel, maar omdat alles in het licht van de vergankelijkheid zoveel meer glans krijgt. “Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeren.” Met een fraai askruisje op mijn voorhoofd loop ik na de mis terug naar huis. Sinds het begin van dit jaar breng ik mijn woensdagen door zonder smartphone, maar vanavond waan ik mezelf pas écht op het randje van de spirituele verlichting. Tevreden ga ik naar bed.
Foute boel
Om half vijf ’s nachts schrik ik wakker. Toch die smartphone! Je kunt ‘m in de allerstilste modus zetten, maar een NL-alert breekt overal doorheen. Met mijn slaapdronken hoofd staar ik naar mijn telefoonscherm, waarop ik iets lees over brand, rook en asbest. Ik open mijn gordijnen en zie een eindje verderop een rode gloed en dreigende rookwolk. Foute boel! Met moeite probeer ik de slaap weer te vatten.
De volgende dag zit ik in brakke toestand gekluisterd aan het liveblog op de website van De Gelderlander. De updates volgen elkaar in rap tempo op. Gelukkig geen doden en gewonden. Maar liefst tien historische panden definitief vergaan. Boekhandel Hijman Ongerijmd goddank de dans ontsprongen. Het centrum voorlopig dicht.
Ik vind het treurig, allereerst voor de mensen die hun woning of winkel kwijt zijn, maar toch ook voor Arnhem als stad. Dat kleine beetje oude glorie dat in de Tweede Wereldoorlog niet sneuvelde zijn we nu alsnog kwijt. Een nieuwe update: brand vermoedelijk aangestoken. Nu maak ik me kwaad. Ik voel een sterke behoefte wraakpsalmen te bidden. Ze zouden dat geteisem met een molensteen om hun nek de Neder-Rijn in moeten kieperen! Wie doet zoiets? De Russen? Nijmegenaren? Of zouden het geradicaliseerde klimaatactivisten zijn? “Oh, dus je schrok van dat blik soep over die Van Gogh? Hold my beer!”
Aandacht voor schoonheid verzacht
Het raakt me allemaal meer dan ik zag aankomen, en heel even heb ik het gevoel me in het epicentrum van het wereldnieuws te bevinden. Totale onzin natuurlijk. Naast het tabblad waarop ik De Gelderlander geopend heb, schreeuwt het nieuws alweer over schandalen, Syrië, sneuvelbereidheid. Ik moet naar buiten. Het is zorgelijk warm voor de tijd van het jaar, maar ik kan er maar beter van genieten, dus trek ik mijn hardloopschoenen aan. Als ik door park Klarenbeek loop voel ik me alweer stukken beter, en bij uitkijkpunt Hoogte 80 moet ik even stoppen om mijn ogen de kost te geven. Daar ligt het mooie Arnhem, stil, vredig en fier. Als ik met aandacht naar schoonheid kijk, verzacht mijn hart zich. Met spijt besef ik dat ik meer tijd heb besteed aan het volgen van het brandnieuws dan dat ik ooit heb besteed aan het bewonderen van die panden, waarvan ik het verdwijnen nu zo betreur. Zonde. De woorden van de priester galmen na: “Alles vergaat… Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeren.”
Nee, ik weet ook wel dat die brand niet is aangestoken door klimaatactivisten. En toch hebben zij, gek genoeg, wel hun punt weten te maken.