Inleiding
De civil society staat de laatste jaren in het centrum van de aandacht. Ze verschijnt niet meer zozeer onder de klassieke naam van ‘maatschappelijk middenveld’, maar onder de noemers van ‘participatiesamenleving’, ‘energieke samenleving’, ‘vitale samenleving’, ‘wakkere stad’ en noem maar op.
Waar de participatiesamenleving vooral wordt geassocieerd met het terrein van de zorg, staat de energieke samenleving voor het veelkleurige geheel van burgerinitiatieven, coöperaties en vernieuwende bedrijven, bewegingen, maatschappelijke organisaties en kerken die van onderop werken aan duurzaamheid, van micro- tot macroniveau.
Die activiteit ‘van onderop’ is de laatste jaren bepaald niet minder geworden. De samenleving bruist van het duurzame en zorgzame initiatief. Talloze mensen ondernemen zelf pogingen om de grote vragen zoals rond klimaatverandering aan te pakken, soms nog steeds vanuit en in relatie tot de traditionele maatschappelijke organisaties, maar vaak ook daarnaast, er buitenom en soms zelfs er tegenover; soms als vrijwilliger, maar steeds vaker ook als zzp’er of (sociaal) ondernemer. Door die ontwikkeling is de verhouding tussen burgers, maatschappelijke organisaties, overheid en markt volop in beweging en in discussie. En veel van die initiatieven bewegen sneller dan de overheid en de markt en lopen als het ware voor de troepen uit.
De conferenties Energieke Samenleving
Met deze conferenties binnen het project ‘Waarden maken het verschil’ voedt Oikos deze beweging en discussie, met het oog op de transitie naar duurzaamheid.
In 2017 werkte Oikos samen met Vice Versa en anderen aan de conferentie over ‘Een economie van iedereen’, die plaats vond op 2 november in Driebergen. Bij deze conferentie stonden drie zaken centraal:
- Laten zien hoeveel diversiteit er is in benaderingen van en visies op de economie en (v)erkennen dat in (bijna) alle benaderingen goede elementen zitten en dat voor elk daarvan goede argumenten bestaan.
- De noodzaak van samenwerking laten zien.
- De bereidheid tot samenwerken verkennen, rekening houdend met ieders eigen rol.
Lees hier de verslagen: de lange versie (pdf, 21 pagina’s) of de korte versie (pdf, 7 pagina’s).
- ViceVersa: Een economie van iedereen
In 2016 organiseerde Oikos samen met de werkgroep De Grote Transitie Utrecht een werkconferentie over de vraag hoe in de regio Utrecht het werken aan duurzaamheid versterkt en versneld kan worden, met name door de samenwerking tussen het grote aantal facilitators, die de talloze burgerinitiatieven ondersteunen, versterkt kan worden.
De 10 thema's zijn nog altijd actueel.
In 2016 droeg Oikos bij aan het dossier ‘De Kracht van Tegenmacht’ van Vice Versa, als voorbereiding op de Nacht van de Tegenmacht op 23 november 2016.
Het is een journalistiek project met als doel om nieuwe inzichten te verwerven in de ontwikkelingen rondom maatschappelijke organisaties en het belang van tegenmacht en de bedreiging daarvan. Tegenmacht is essentieel voor het bewaken van een democratische, mondiale samenleving waarin mensenrechten worden gewaarborgd.
- Lees de blog van Christiaan Hogenhuis
- het dossier De kracht van tegenmacht
In 2015 kreeg dit de vorm van een landelijke manifestatie in Utrecht in het kader van de Klimaatloop, waar vooral de rol van kerken centraal stond.
- Handreiking voor een klimaatloopviering [pdf]
- onze berichten over de klimaatloop.